Wat zijn cookies?

Een cookie (ook wel een HTTP cookie genoemd) is een klein tekstbestandje dat een website op de harde schijf van je computer zet op het moment dat je de site bezoekt. De belangrijkste functie van cookies is om de ene gebruiker van de andere te onderscheiden. Je komt cookies dan ook veel tegen bij websites waarbij je moet inloggen. Een cookie zorgt er dan voor dat je ingelogd blijft terwijl je de site gebruikt.

Looptijd van cookies

Cookies hebben een looptijd. Sommige cookies worden verwijderd als je je browser afsluit. Andere (bijvoorbeeld die met inloggegevens) kunnen jaren op je computer blijven staan als je ze niet verwijdert.

Je kunt meestal niet zien waar een cookie precies voor dient. Cookies zijn tekstbestandjes, maar de inhoud van die bestandjes is meestal onleesbare computercode. De echte gegevens over je staan dan in de database van de website.

Advertenties op maat

De mogelijkheid om gebruikers te identificeren en te volgen is voor veel websites waardevol. Door te volgen wat voor pagina's de gebruiker bezoekt, kan het aanbod aan de gebruiker worden aangepast. Denk aan webwinkels die producten 'aanraden'.

Cookies van derden

Sommige websites staan toe dat andere websites ook cookies kunnen plaatsen op de pc van de gebruiker. Dat soort cookies noemen we cookies van derden (3rd party cookies).

Tracking cookies

Hoe werkt dit? Een website (A) kan bijvoorbeeld een adverteerder toestemming geven om een cookie te plaatsen. Die adverteerder weet dan ook dat je de website of pagina hebt bezocht. Het echte voordeel voor die derde partij (de adverteerder) ontstaat als de gebruiker ook op een andere site (B) komt die ook toestemming heeft gegeven aan de adverteerder om cookies te plaatsen. De adverteerder kan het cookie van site A dan uitlezen, en op die manier weet de adverteerder dat deze gebruiker zowel sites A en B bezocht heeft. En hij heeft meer informatie dan website A of B los van elkaar over de gebruiker hebben.

Cookies die het 'volgen' van mensen mogelijk maken, noemen we tracking cookies.

Flash Cookies

Een berucht 'broertje' van het traditionele HTTP-cookie is het 'Local Stored Object' in Adobe's Flash-omgeving. Dit 'Flash-cookie' doet eigenlijk hetzelfde als het HTTP-Cookie, maar het vereist Flash; afspeelsoftware voor allerlei multimedia (zoals bewegende banners) in je webbrowser.

Flash-cookies kunnen alleen op een omslachtige manier gewist worden en veel mensen weten niet eens dat ze bestaan.

Cookies en privacy

Het idee dat onbekende advertentiebedrijven ongemerkt en zonder toestemming zoveel mogelijk informatie over internetgebruikers verzamelen, zien veel mensen als een inbreuk op hun privacy. Het is vooral vanwege 3rd-party-cookies in het algemeen en tracking-cookies in het bijzonder dat cookies een slechte naam hebben.

De onrust is waarschijnlijk wel terecht maar het is ook niet eerlijk om cookies overal de schuld van te geven. Ook cookies van derden hebben een nut. Het is soms nodig om binnen verschillende websites van dezelfde eigenaar informatie uit te wisselen. Bijvoorbeeld: Als je ingelogd bent op gmail.com, ben je ook ingelogd op google.com. Dat is handig; je kunt met één Google-account op alle Google diensten inloggen.

Maar ook het delen van informatie tussen heel verschillende websites kan gewenst zijn. Veel nieuwssites hebben een 'like'-knop van Facebook naast hun artikelen staan. Door middel van een website-overschrijdende cookie (cookie van een derde partij) weet Facebook meteen wie je bent als je daar op klikt (en weet Facebook ook wat je leuk vindt).

Wetten en regels

Ook al is het niet helemaal terecht, het begrip 'cookies' is inmiddels onlosmakelijk met privacykwesties verbonden geraakt. Dat heeft ertoe geleid dat een aantal landen wetten en regels zijn gaan maken over cookies. Een richtlijn van de Europese Unie stelt dat websites duidelijk moeten maken wat ze met cookies en de verkregen informatie doen, en dat het voor gebruikers mogelijk moet zijn om cookies te weigeren.

Symboolpolitiek

Alle goede bedoelingen ten spijt, zijn dit soort regels vooral symboolpolitiek. Vrijwel alle websites geven inderdaad aan waar cookies voor gebruikt worden, maar je moet naar de informatie zoeken, en vaak is het vaag omschreven.

Bovendien nemen websites geen verantwoordelijkheid voor het gedrag van 'partners' die ook cookies plaatsen via hun site. Omdat websites soms gebruik maken van vele 'derde partijen', is het in de praktijk niet mogelijk wat er precies met de gegevens wordt gedaan.

Cookies bannen

Gelukkig heeft de gebruiker zelf nog veel invloed op de hoeveelheid data die over hen wordt verhandeld. Het is namelijk mogelijk om cookies te verwijderen en van de pc te bannen

Cookies verwijderen: stappenplan

Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat cookies je persoonlijke gegevens doorsturen naar allerlei adverteerders zonder dat netjes te vragen. Als je dat niet wilt, moet je de cookies verwijderen van je pc. Aan de slag!

Hoe slim cookies ook zijn, je bent nog steeds de baas over je computer. Zie hoe je met cookies omgaat, hoe je ze weigert en hoe je cookies verwijdert. We leggen dat uit voor de drie populairste browsers:

Internet Explorer (vanaf versie 8);

Firefox;

Chrome.

Gewone cookies verwijderen is simpel. Bedenk wel dat je na het opschonen op sommige websites opnieuw zult moeten inloggen, en dat je op andere sites dingen opnieuw zult moeten instellen.